کمال دين در دوران پيامبر(ص) و ظهور شیعه بعد از ایشان!

طبق آیه «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ»، دين در زمان پيامبر(ص) كامل شد؛ اما مذهب شيعه بعد از وفات پيامبر پديد آمد، حال شیعیان چگونه خود را مسلمانان بر حق می دانند؟!

این ایراد بر اهل سنت وارد است، نه شیعه؛ مکتب شیعه در زمان پیامبر(ص) شکل گرفت. طبق آیه «خير البَريّة» و روایاتی که شیعه و سنی نقل کرده، اطلاق لفظ شیعه بر پیروان امام علی(ع) توسط پیامبر(ص) صورت گرفت، اما مسلمانان عصر رسول خدا هرگز «سُنّی» نامیده نمی شدند و «اهل سنّت» با تمام مکاتب کلامی و فقهی و حدیثی و طریقت های صوفیانه اش در قرنهای بعد از صدر اسلام پدید آمدند. ضمن اینکه کمال دین به خبر «ولایت علی(ع)» بود که بعد از نزول آیه اکمال دین در روز غدير فرود آمد و طبق حدیث ثقلین و آیات ابلاغ و اکمال دین و سایر آیات و روایاتی که به پیروی از اهل بیت سفارش کرده، آن اسلامی که در زمان پیامبر کامل شد اسلام به تفسیر و روایت اهل بیت و تشیع است. آن اسلامی که در زمان پیامبر کامل شده است اسلام به تفسیر و روایت امامان اهل بیت است و «تشيع» در حقیقت به معناى پيروى از پيامبر(ص) می باشد. روشن است كه تشيع به اين معنا، عين اسلام است، نه جدا از اسلام. از نظر شیعه اسلام حقیقی همان است که کتاب آن را امامان اهل بیت تفسیر می کند و سنت آن را هم آنها روایت می کند؛ چرا که اهل بیت مصداق اصلی آيه «فَسْئَلُوا أَهْلَ‏ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ»؛‏ (از اهل ذكر سؤال كنيد اگر نمى‏ دانيد) می باشند.

اصول اعتقادی شیعه درباره «نبوت»

شیعه در مسئله «نبوت» به چه اصولی معتقد است؟

در مسئله «نبوت»، شيعه معتقد است فرستادگان خدا و بندگان خاص او مأمور هدايت خلق به سوى خالق شدند و در ميان آنها حضرت محمّد(ص) آخرين و بزرگترين پيغمبر خدا بوده است، او در تمام عمر خود از گناه و اشتباه معصوم بوده و جز در راه رضاى خدا قدمي برنداشت. پيامبر(ص) معجزه قرآن مجيد را آورده است و در جريان شب به معراج به آسمانها رفت و ماوراى عرش و كرسي را تا مقام «قاب قوسين او ادنى» سير كرد.

دلايل گسترش شيعه و گرايش مردم به آن

چه دلایلی موجب گسترش و توسعه شیعه و گرایش مردم به این آیین و مذهب شد؟

دو چیز عامل گسترش مذهب تشيّع شد: يكي عملکرد بنی امیه و بنى عباس بود كه به طور مرتب مشغول تحكيم سلطنت و حكومت خود و مبارزه با دشمنان بودند و بساط عيش و نوش گسترده را فراهم كرده بودند. دوم سیره عملی فرزندان علي(ع) بود که تمام توجه خود را صرف علم و عبادت و بى اعتنايى به ظواهر فريبنده دنيا نموده و هيچ گونه دخالتى در امر سياست به معناى دروغ و مكر و خدعه نداشتند. اين تفاوت، افكار عمومى را از بنى اميّه و بنى عباس رويگردان نمود و به اهل بيت(ع) متوجه ساخت.

نگاهي به نقش بزرگ مردان جان بر كف و شعرای فداکار در گسترش تشیّع

چگونه می توان نقش بزرگ مردان جان بر كف و شعرای فداکار را در گسترش و توسعه تشیّع تبیین نمود؟

بسياري از نوابغ شعر و ادب بزرگ قرن اوّل و دوم با قصيده هاي هيجان انگيز يا قطعات پرارزش در مدح ائمه(ع) و نكوهش سلاطين و خلفاى وقت و ظلم و ستم آنها و اظهار محبت نسبت به اهل بيت(ع) و ابراز تنفر از دشمنان آنها به گسترش تشيّع كمك فراواني كردند. با وجود احتياج شديد مادي آنها به هيأت حاكمه و ترس از آنها و فشارهاى حكومت، هيچ چيزي مانع حمايت آنها از حق و مبارزه با طرفداران باطل نشده است.

اصول اعتقادی شیعه درباره «امامت»

شیعه درباره موضوع «امامت» چه عقيده اي دارد؟

به اعتقاد شيعه، «امامت» مانند «نبوّت» منصبي الهى است و خداوند هر كس را كه بخواهد براى منصب نبوّت و يا منصب امامت بر مي گزيند و به اين خاطر امام(ع) بايستي مانند پيغمبر(ص) از گناه و اشتباه معصوم و پاك باشد، و گرنه اعتمادى به گفتار و اعمال او نخواهد بود. در مورد تعداد امامان هم بايد گفت: آنها دوازده نفرند و هر امامي، امام بعد از خود را صريحاً معرفى كرده است.

اصول اعتقادی شیعه درباره «توحید»

شیعه در مسئله «توحید» چه اعتقاداتی دارد؟

شيعه درباره مسئله «توحید» معتقد است هر انسان عاقلى بايد آفريدگار خود را بشناسد و به يگانگى او ايمان داشته باشد، آفرينش، روزى، مرگ و زندگى و ... همه مستقلاً به دست اوست. «عبادت» مخصوص اوست و اگر كسى غير او را بپرستد يا شريكى در عبادت قرار دهد، كافر شده و از صفوف مسلمين خارج گشته است. اطاعت و فرمانبردارى هم مخصوص خداست و اگر اطاعت پيامبران و امامان لازم است از اين نظر مى باشد كه اطاعت آنها در حقيقت اطاعت خداست؛ زيرا آنها مبلّغ احكام خدا هستند.

موقعيت و جایگاه «شيعيان اثني عشري» در جهان

شيعيان اثني عشري از چه موقعيت و جایگاهی در جهان امروز برخوردارند؟

اگرچه مذهب شیعه دارای فرقه‌های مختلفی است ولى معروفترين آنها شيعيان دوازده امامى هستند كه در سراسر جهان حضور داشته و در كشورهایی مانند: ايران، عراق و بحرين اكثريّت قاطع جمعیت را به خود اختصاص داده اند. شيعيان امامیه، مراكز علمى بزرگى با هزاران عالم و طالب علم دارند که خدمات، تالیفات و تصانيف بسيار گرانبهايى در فنون اسلامى و علوم بشرى ارائه داده اند.

سرچشمه افتراها و تهمت هاي وارده به شیعه

سرچشمه افتراها و تهمت هایی که به شیعه زده شده چيست؟

سرچشمه افتراها و تهمتهایی که به شیعه زده شده دو چیز است: اول اين كه ما در برابر سيل تبليغات دشمن احساس خطر نكرده ايم و از اوضاع و احوال بى خبريم و يا مى دانيم و نمى خواهيم قدمى برداريم. دوم اين كه اين بدبختى ناشي از همان خرافاتى است كه افراد نادان ساخته و پرداخته و اشاعه مى دهند و دشمن هم حدّاكثر بهره بردارى را از آن مى كند.

نگاهي به زمامداران و حاکمان شيعه در طول تاريخ اسلام

آیا از میان زمامداران و حکمرانان اسلامی کسی دعوی شیعه بودن داشته است؟

در ميان زمامداران و اميران بزرگ و نويسندگان و وزراى معروف، شخصيت هاى برجسته اى وجود دارد كه همه شيعه بودند يا تظاهر به تشيع مى كردند. مانند: «فاطميين مصر»، «آل بويه»، «حمدانيين»، «بنى مزيد» و «عمران بن شاهين». بعضي از خلفاى بزرگ عباسى نيز تظاهر به تشيّع مى كردند مانند: «مأمون»، «المنتصر»، «المعتضد احمد بن موفق» و «الناصر احمد بن مستضىء». از خاندان هاى معروف شيعه كه به مقام وزارت رسيدند مي توان «بنى نوبخت» و «بنى سهل» وزراى مأمون را نام برد، مانند: فضل و حسن بن سهل.

نگاهي به تاریخ پیدایش «تشیّع»

پیدایش «تشیّع» به چه زمانی بر می گردد؟

پیدایش تشیّع به زمان صدر اسلام بر می گردد و نخستين كسى كه بذر تشيّع را در اسلام پاشيد شخص پیامبر اکرم(ص) بود. احاديثى كه از آن حضرت نقل شده، گواه این مطلب است و راويان اين احاديث تماماً از بزرگان اهل سنّت مى باشند. بزرگانی مانند: سيوطى در «الدرالمنثور»، ابن عدى، ابن حجر عسقلانی، ابن اثير در «نهايه»، زمخشرى در «ربيع الأبرار» این احاديث را نقل كرده اند.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمامُ عليٌّ(عليه السلام)

مَن راقبَ أجلَهُ اغتَنَمَ مُهَلَهُ

هر که مراقب اجل خود باشد، فرصتهايش را غنيمت شمارد

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 44